بررسی دلایل زردی نوزادان

زردی نوزاد چیست ؟

زردی نوزاد یا یرقان از شایع ترین عوارضی است که در زمان تولد نوزاد یا پس از آن رخ میدهد. در این دوران، رنگ پوست و رنگ چشمان نوزاد زرد می‌شود. این اتفاق در اثر افزایش بیلی‌روبین خون رخ میدهد. در افراد بالغ و کودکان، این ماده معمولا از طریق کبد دفع شده ولی از آنجایی‌ که کبد نوزاد هنوز آن‌ قدر توان ندارد که بیلی‌روبین را دفع کند، این ماده باعث بروز زردی در نوزاد می‌شود.اگر نوزاد دچار زردی باشد، در اغلب موارد، پس از آنکه نوزاد شروع به غذا خوردن کرد و در پی رشد کبد، بیلیروبین دفع شده و نهایتاً تا سه هفته از بین می رود. با این وجود اگر بیش از سه هفته زمان ببرد، ممکن است زمینه ساز مشکلات دیگری شود.

چه نوزادانی بیشتر در معرض ابتلا به خطر زردی هستند؟

- نوزادان نابالغ: نوزادانی که پیش از موعد به‌دنیا آمده باشند
- کودکانی که امکان استفاده از شیر مادر را ندارند.
- کودکانی که گروه خونی آن ها با مادرشان متفاوت است. معمولاً در بدن کودکانی که گروه خونی متفاوتی نسبت با مادرشان دارند، مقداری پادتن ترشح شده که می‌تواند به گلبول‌های قرمزشان آسیب رسانده و باعث افزایش شدید بیلی‌ روبین شود؛
- کبودی یا دیگر خون‌ریزی‌های داخلی هنگام تولد؛
- مشکلات کبدی
- عفونت
- کمبود آنزیمها
- ناهنجاری در گلبولهای قرمز

نشانه های زردی نوزاد چیست؟

اولین و واضح ترین نشانه زردی، زرد شدن سفیدی چشمان نوزاد و پوست او میباشد. این زردی ممکن است بین دو تا چهار روز پس از تولد نوزاد خودش را نشان دهد و معمولا ابتدای تولد در صورت نوزاد دیده شده و پس از آن بدیگر نقاط بدن نیز می‌رسد. میزان بیلی‌روبین معمولا 3 تا 7 روز بعد از تولد نوزاد به بیشترین حد خود می‌رسد. زردی شدید می‌تواند باعث افزایش احتمال خطرِ رسیدن بیلی‌روبین به مغز گردد که ممکن است مشکلات مغزی دائمی را به ‌همراه داشته باشد.

زردی نوزاد چگونه تشخیص داده می شود؟

معمولاً نوزادان و مادران دو روز پس از زایمان،از بیمارستان مرخص میشوند. والدین این نکته را بیاد داشته باشند که از آنجایی که میزان بیلی روبین معمولا بین 3 الی 7 روز پس از تولد نوزاد اتفاق می افتد، باید نوزاد را تحت مراقبت و آزمایشهای پزشک قرار دهند. معمولا زرد شدن رنگ نوزاد نشانه ابتلای او به زردی بوده ولی با معاینه های بیشتر شدت این ابتلا،تعیین میشود. اگر در همان 24 ساعت اول تولد،نشانه های زردی در نوزادی دیده شود، میزان بیلیروبین باید فورا از طریق آزمایش پوستی یا خونی اندازه گیری شود.

چگونه زردی نوزادمان را درمان کنیم؟

زردی خفیف معمولا با رشد و تکامل کبد نوزاد، خودبخود ازبین میرود. شیر خوردن مرتب (بین 8 تا 12 وعده در روز) میتواند سرعت این تکامل را بیشتر کند. اما در موارد شدیدتر،به اقدامات دیگری نیاز است. در این میان یکی از اصول معالجه، استفاده از لامپ‏های فتوتراپی است که با تجویز پزشک قابل استفاده است. در این روش، کودک درون دستگاه مخصوص فوتوتراپی قرار گرفته و فقط پوشک بر تن داشته و چشمبند مخصوصی هم به چشمانش زده میشود. به علاوه ممکن است پتوی خاصی هم زیر کودک قرار بگیرد.

با استفاده از لامپ فتوتراپی، نوزاد با خطرات بالای عمل تعویض خون مواجه نشده و در اثر فتو اکسیداتیو نور لامپ، میزان بالای بیلیروبین خون در نوزادانی که به علت کم کاری کبد قادر به دفع آن نیستند،به صورت ترکیب محلول در آب درآمده و توسط کبد و کلیه دفع میشود . البته زمانی که میزان بیلیروبین به اندازه ای است که نیاز به تعویض خون باشد، نمیتوان از لامپ فتوتراپی استفاده نمود.