چگونگی مراقبت از زخم بستر

چگونگی مراقبت از زخم بستر

رخم بستر زمانی رخ می دهد که فشار بیش از حد از ناحیه استخوانها به پوست وارد گردد و جریان خون را کاهش دهد. بدون خون کافی، سلولهای پوست و بافت های آن ناحیه ،مواد مغذی و اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت نکرده و درنتیجه از بین میروند . و این شروع زخم بستر می باشد .

افراد زیر در معرض ابتلا به زخم بستر هستند:

1) کاربران ویلچر
2) بیمارانی که به مدت طولانی باید در رختخواب استراحت کنند
3) افراد سالمند
4) افرادی که بخش هایی از بدن آنها بدون کمک، قابلیت حرکت ندارد
5) افراد مبتلا به دیابت یا بیمارهای عروقی
6) اشخاص مبتلا به آلزایمر
7) افراد دارای پوست شکننده و حساس
8) افرادی که امکان کنترل مثانه یا روده خود را ندارند .
9) کسانی که دچار سو تغذیه هستند.

 اما علائم زخم بستر،شامل موارد زیر است:
زخم بستر بر اساس شدت علائم طبقه بندی می شود. مرحله 1 خفیف ترین مرحله و مرحله 4 بدترین مرحله است.
مرحله 1: پوست آن ناحیه،بصورت قرمز رنگ و دردناک درآمده و در هنگام فشردن،سفید نمی شود. این نشانه ای است که زخم فشار یا بستر ایجاد می کند.
مرحله 2: پوست آن ناحیه، بصورت قرمز رنگ و زخم به حالت سوختگی بسیار خفیف نمایان شده و ناحیه اطراف زخم، درد دارد.
مرحله 3 : پوست آن ناحیه، از بین رفته و سوراخ باز شده و بافت زیر پوست آسیب دیده است. شما ممکن است قادر به دیدن چربی بدن از دهانه زخم باشید .
مرحله 4: زخم بستر به چنان عمقی تبدیل شده که به عضله ،استخوان و گاهی به تاندون ها و مفاصل، آسیب می رساند.

دو نوع دیگر زخم بستر وجود دارد که در این طبقه بندی قرار نمی گیرند.
نوع اول : زخمی است که با پوست مرده پوشیده شده و رنگ آنها زرد، قهوه ای مایل به زرد، سبز یا قهوه ای است. پوست مرده باعث میشود که عمق زخم ها را متوجه نشویم. این نوع زخم بستر”غیر قابل تحمل” است.
نوع دوم : زخم های تحت فشار که در بافتی عمیق در زیر پوست رشد کرده و باعث آسیب به بافت عمیق بدن میشود. این ناحیه ممکن است به رنگ بنفش تیره درآمده باشد و یک دریاچه کوچک پر از خون زیر پوست وجود داشته باشد. این نوع از آسیب های پوستی به سرعت می تواند به مرحله سوم یا چهارم زخم بستر تبدیل شود.
و مناطقی از بدن که بیشترین آمادگی برای شروع زخم بستر را دارند عبارتند از :
باسن ، آرنج ، دمبلیچه ، پاشنه ، شانه ها کمر ، پشت سر
مراقبت از زخم بستر نوع یک و دو
درصورتیکه از زخم های مرحله 1 یا 2 مراقبت بدرستی و زیر نظر پزشک انجام شود، بهبود حاصل شده ولی زخمهای مرحله 3 یا 4 ممکن است مدت زمان زیادی طول بکشد.

چگونگی مراقبت از بیماران زخم بستر :

اولین کار برای شروع مراقبت ،برداشتن فشار از روی زخم است ،جهت کاهش فشار استفاده از بالش های خاص، کوسن های فوم دار و بخصوص تشک مواج توسط پزشکان توصیه میگردد. انتخاب نوع کوسن یا تشک مواج بستگی به نوع زخم بستر داشته و اینکه فرد مبتلا در رختخواب یا در ویلچر است. برای انتخاب بهتر تشک مواج با پزشک خود صحبت کنید و از او بپرسید چه گزینه هایی برای شما مناسب است.اگر در ویلچر هستید، سعی کنید موقعیت خود را هر ۱۵ دقیقه تغییر دهید. اگر در رختخواب بستری هستید، باید هر ۲ ساعت یک بار در آن بچرخید .
محل زخم را پانسمان نموده و برای جلوگیری از عفونت بصورت منظم آن را تعویض کنید . میتوانید منطقه مورد نظر را به آرامی با صابون و آب ولرم شستشو داده و در صورت لزوم، از یک کرم ترمیم کننده به تجویز پزشک استفاده کنید .
زخم های مرحله 2 ،بایستی با سرم مخصوص به صورت مداوم شتشو شوند . البته ممکن است پزشک شما یک پاک کننده خاص را توصیه کند و حتماً باید از تشک مواج مخصوص استفاده کرد .
توجه: از پاک کننده های ید دار استفاده نکنید. آنها می توانند به پوستتان آسیب برسانند.
زخم حتما باید با یک پانسمان خاص پوشانیده شود تا در برابر عفونت محافظت گردد و رطوبت به میزان زیادی حفظ شود. در مورد نوع لباسی که به تن میکنید بایستی با پزشک مشورت کنید . بسته به اندازه و مرحله زخم، شما ممکن است از یک فیلم، گاز، ژل، فوم یا سایز موارد دیگر استفاده کنید.اکثر زخم های مرحله 3 و 4 توسط پزشک و در بیمارستان یا مراکز درمانی تحت معالجه قرار میگیرند. دستورالعمل خاص برای مراقبت نگهداری بیمار از خانه دارند.
اصطحکاک یکی دیگر از عوامل مهم در بروز زخم بستر است ، بنابراین لباس و ملحفه مناسب باید استفاده نمود و هنگام تغییر دادن موقعیت بیمار، از لغزش یا کشیدن آن اجتناب کرد. سعی کنید از قرار دادن بیمار در موقعیت هایی که باعث فشار و درد شده، اجتناب کنید.پوست خود را برای زخم های بستر روزانه بررسی کنید و از پرستار یا شخص معتمد، بخواهید مناطقی را که شما قادر به دیدن و بررسی آن نیستید را بازدید نماید و با دیدن نشانه های بیماری سریعا با پزشک متخصص مشورت نماید .خوردن غذاهای سالم و دریافت تغذیه مناسب به شما کمک خواهد کرد که زودتر زخم های بستر بهبود یابد. البته کاهش وزن نیز، یکی عوامل موثر بر کاهش فشار استخوانها بر بافت های بدن است.ورزش های سبک درصورت توصیه پزشک به بهبود گردش خون و جلوگیری از بروز زخم بستر کمک خواهد نمودو نیز اگر زخم بستر شما باز شده و دارای ترشح هست حتما با پزشک خود تماس بگیرید