چرا لامپ uvc ازن تولید نمی کند

عدم تولید گاز اوزون در لامپهای یو وی سی (UVC)

لامپ اشعه uv ضدعفونی کننده (UVC) ابزاری بسیار قدرتمند بوده که برای انجام میکروب کشی،ضدعفونی، تصفیه هوا در مواردی مانند دستگاه های تصفیه آب،دستگاه هواساز (سیستم HVAC)،چراغ اتاق عمل یا هود لامینار استفاده میشود.با استفاده از انرژی اشعه میکروب کش (germicidal ) علاوه بر توقف رشد میکروبها ،از مزیت کاهش انتشار عوامل عفونی موجود در فضا نیز بهره مند می شوید.با این حال، برخی از افراد ممکن است در خرید لامپ uvc به دلیل نگرانی در مورد تولید ازون تردید داشته باشند.برای رفع این ابهام لازم است یاد آور شویم طیف اشعه فرابنفش دارای چهار طول موج است.

• اشعه uva دارای طول موج 315 تا 400 نانومتر
• اشعه uvb دارای طول موج 280 تا 315 تا نانومتر
• اشعه uvc دارای طول موج 200 تا 280 نانومتر
• اشعه UV وکیوم دارای طول موج 100 تا 200 نانومتر

گاز ازن فقط در طول موج های کمتر از 240 نانومتر تولید می شود و حداکثر تولید ازن در 185 نانومتر است. بنابراین لامپ های uv دارای طول موج 253.7 نانومتر (رایج ترین طول موج لامپهای uv ضدعفونی) نمی توانند گاز اوزون تولید کنند.محققان دریافته اند که بقایای ازن در محدوده طول موج‌ نور فرابنفش از 250 تا 260 نانومتر پایدار نبوده و از بین می‌رود.

لامپ اشعه uvc چگونه کار می کند

اثرات میکروب کش با اشعه ضدعفونی UVC به خوبی ثابت شده است.با تابش اشعه فرابنفش میکروب کش با شکل موج الکترومغناطیسی،سلول های دی ان ای (DNA) و سلول (RNA) پرتو اشعه یو وی با طول موج 253.7 نانومتر را جذب میکنند و ساختار آن را تغییر می دهند. این تغییر موجب تغییر دیگری در اسیدهای نوکلئیک و ساختار پروتئین سلول از طریق فرایندی به نام فوتو دیمریزاسیون است. این فرآیند سبب می‌شود دو باز متوالی DNA/RNA به یکدیگر متصل شده، تغییر شکل دهند. این آسیب ژنتیکی توانایی سلول های آسیب دیده را برای تولید مثل مهار می کند.این مهار به این معناست که سلولها نمی توانند آلوده شوند و دیگر خطرناک نیستند.

رایج ترین لامپ مورد استفاده برای تولید اشعه ضدعفونی، لامپ یو وی سی دارای بخار جیوه کم فشار است که انتشار بیش از 90٪ این لامپها طول موج 253.7 نانومتر تولید نموده که نزدیک به حداکثر طول موج لامپ ضد عفونی یعنی 265 نانومتر است که برای غیرفعال کردن میکروارگانیسم ها،استفاده می‌شود.برای نمونه در بخش فروشگاه کالا طب می‌توان به لامپ uvc فیلیپس 30 وات اشاره کرد. با این لامپ یو وی سی امکان ضدعفونی هوا،تصفیه آب و میکروب کشی و از بین بردن انواع میکرو ارگانیسم در محیط وجود دارد.

اوزون چیست؟

ازن (O3) یک گاز سمی بوده که می تواند باعث تحریک مجاری تنفسی، آسم و حتی آسیب دائمی ریه شود.گاز ازون با میزان غلظت کم در سراسر جو زمین وجود دارد. برخی از محققان بر این باورند که افزایش گاز ازن بسیار خوب بوده ولی کاهش آن بسیار مضر است. به عنوان مثال، بدون لایه اوزون که از استراتوسفر زمین محافظت می کند، تابش فرابنفش نور خورشید زندگی را در زمین غیرقابل سکونت می کند. با این حال، در سطح خیابان، غلظت بالای ازن برای گیاهان و حیوانات سمی بوده و در انسان می تواند مجاری بینی را تحریک نموده و باعث تهوع شود.قرار گرفتن طولانی مدت در معرض گاز ازن می تواند منجر به التهاب ریه شود.

نام دیگر گاز اوزون،فرابنفش خلاء (UV-V) نیز نامیده می شود.گاز ازون یک مولکول گازی بوده که حاوی سه اتم اکسیژن است و اثر بی ثبات کننده ای بر اکسیژن موجود در هوا داشته (که منجر به تحریک و برای انسان بسیار مضر است). یک لامپ ماوراء بنفش uv که روی 185 نانومتر تنظیم شده است، می‌تواند با مختل کردن مولکول O2 و تقسیم آن به دو اتم اکسیژن، ازن را از اکسیژن (O2) ایجاد کند. اکنون این دو اتم اکسیژن تلاش می کنند به مولکول های اکسیژن دیگر (O2) متصل شوند و اتصال با سومین اتم اکسیژن است که ازن (O3) را ایجاد می کند.

بیشتر بدانید:  ضد عفونی سازی محتویات روی تسمه های نقاله با اشعه UV-C

اتفاقاً پرتو فرابنفش با طول موج 240 تا 315 نانومتر، سومین اتصال اتم اکسیژن را که در بالا توضیح داده شد، شکافته و آن را دوباره به اکسیژن تبدیل می کند. اوج تخریب گاز ازن در طول موج 254 نانومتر رخ می دهد. بنابراین، یک لامپ UV-C که در رایج ترین طول موج میکروب کش 253.7 نانومتری کار می کند، در واقع ازن را از بین می برد.

سایت ASHRAE گفته است که برخی از پاک‌کننده‌های هوا ازن تولید می‌کنند و منظور آن از این صحبت این است که استفاده از دستگاه‌هایی که از واکنش‌پذیری ازن به منظور ضدعفونی هوا استفاده می‌کنند،باید متوقف شود نه لامپهای uv مخصوص ضدعفونی

ایجاد عملکرد پایدار در ساختمان و تاسیسات

امروزه نگهداری ساختمان ها در کارآمدترین سطح خود و حفظ عملکرد آنها در طی استفاده از ساختمان یکی از چالش های کلیدی برای مهندسان، پیمانکاران و مدیران تاسیسات به شمار میرود. امروزه، با فناوری ضدعفونی و میکروب کشی لامپهای uvc تمام سیستم های هواساز و تهویه هوا به دلیل مزایای عملیاتی اثبات شده زیادی که ارائه می دهد، جزو انتخابهای اصلی به حساب می آید از جمله مزایای زیر

• تخریب میکروارگانیسم های سطحی در هوا
• بازیابی و حفظ ظرفیت های انتقال جریان هوا
• بهبود کیفیت هوای داخل ساختمان
• کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری

باز هم، در حالی که ثابت شده است که فناوری UV-C عملکرد استریل و ضدعفونی را به ظرفیت اولیه خود باز می‌گرداند، مهندسان و پیمانکاران و مدیران می‌توانند مطمئن باشند که طول موج میکروب‌کش قادر به تولید ازن نیست. علاوه بر این، طول موج میکروب کش 253.7 نانومتری ازن را از بین می برد.

منابع :

Ozonation and UV irradiation

Ozone

filtration and air cleaning